Hasbetenlillah Ne Demek?
Hadi bakalım, bir yudum kahve alın, rahatlayın, çünkü bugün size Türkçede sıkça karşılaştığınız ama tam anlamını belki de hiçbir zaman çözemediğiniz bir kelimeyi anlatacağız: Hasbetenlillah. Evet, yanlış duymadınız! Bu kelime de tam o sırada, kahve döküldüğünde ya da evdeki yanlış bir düğmeye basıldığında, hepimizin ağzından dökülen o ünlü cümlelerdendir. Ama tam olarak ne demek, hiç düşündünüz mü?
Hasbetenlillah: Bir Kelimenin Arka Planı
Hasbetenlillah kelimesi, kelime olarak kulağa biraz karmaşık gelse de aslında çok basit bir anlam taşır. Genelde bir işin sonunun kötüye gitmeye başladığını fark ettiğimizde, bu kelime ağzımızdan çıkar. Türkçeye Arapçadan geçmiş olan bu ifade, “Allah’a şükür, daha kötü olmadı!” ya da “Neyse ki, daha büyük bir felakete yol açmadı!” anlamında kullanılır. Yani, işin kötü gitmesiyle birlikte, sonucun o kadar kötü olmadığını düşündüğümüzde söylenir.
Bunu biraz daha somutlaştıracak olursak: Birinin telefonunu düşürdüğünü görüp, ekranda tek bir çatlak bile görmeyince ne yaparız? “Hasbetenlillah!” deriz tabii! Hani “O kadar kötü olmamış, şükür!” şeklinde, yaşadığımız mini dramaya mizahi bir yaklaşım.
Erkeklerin Hasbetenlillah Anlayışı
Erkekler, çözüm odaklı ve stratejik bir yaklaşım sergilediklerinde, bu kelimeyi de “strateji” gibi kullanır. Mesela, arabada trafik sıkışmış, en hızlı yolu bulmuşlar, belki de biraz fazla risk almışlar, ama o son dakika manevrasıyla trafiği aşmışlar. İşte bu durumda, kurtuldukları bu durum için “Hasbetenlillah!” demek, neredeyse bir asker selamı gibidir. Hem “Neyse ki” demek, hem de “Bunu planlı bir şekilde başardım” demek! Kadınlar biraz şaşkın baksa da, erkekler bu cümleyi biraz daha “zafer” havasında kullanır.
Erkeklerin Hasbetenlillah kullanımı genellikle şu şekilde gelişir:
1. Biri bir hata yapar (örneğin, kahve döker).
2. Durumu hemen bir stratejiyle çözerler.
3. Çözüm sonrasında “Hasbetenlillah!” diyerek bir zafer kazanmış gibi gururlanırlar.
Kadınların Hasbetenlillah Anlayışı
Kadınlar ise “Hasbetenlillah”ı çok daha empatik ve ilişki odaklı bir şekilde kullanır. Mesela, birisi evde yanlışlıkla saatlerce telefonuyla meşgul olurken bir şeyleri unutmuşsa, son dakikada bu durumu fark edip düzeltir, işte bu durumda hemen “Hasbetenlillah!” diye bir iç çekiş yapar. Ama bu iç çekiş sadece bir rahatlama değil, aynı zamanda bir empati ve kaygıdan sonra gelen bir rahatlama ifadesidir. Kadınlar genelde Hasbetenlillah dediklerinde, hayatın “dramanın” bitmesini değil, aslında ilişkisel olarak ortaya çıkan bir huzuru ifade ederler.
Bunu da şöyle düşünün:
1. Bir aksilik yaşanır.
2. Hızla durumu düzeltirsiniz, ama herkesin biraz sinirleri bozulmuştur.
3. Sonunda rahat bir nefes alıp “Hasbetenlillah!” dersiniz, çünkü her şey hâlâ yolundadır.
“Hasbetenlillah” Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tabii, Hasbetenlillah kelimesini doğru kullanmak da önemli! Yani, yanlış bir zamanda ya da fazlasıyla dramatize edilmiş bir şekilde kullanmak, komik olduğu kadar bazen biraz garip olabilir. Mesela, birisinin başına büyük bir felaket gelmiş ve siz “Hasbetenlillah” diyorsunuz… Hımm, biraz tatsız olabilir! O yüzden Hasbetenlillah kelimesi, küçük aksiliklerde ve rahatlama anlarında gerçekten işe yarar bir kelimedir.
Sonuç Olarak
Hasbetenlillah demek, aslında sadece dildeki bir kelime değil, aynı zamanda hayatımıza ne kadar mizah ve şükür katmamız gerektiğini hatırlatan bir ifade. Bazen hayatta işler tam istediğimiz gibi gitmez, ama büyük felaketlerin önüne geçtiğimizde ve küçük aksilikleri gülümseyerek atlattığımızda, “Hasbetenlillah” diyerek o anı kutlamak gibisi yok!
Peki ya siz? Hangi durumda Hasbetenlillah dediniz? Yorumlarda paylaşın, en komik ya da en “hasbelkader” anınızı görelim!